Jakie są główne przyczyny ubytku słuchu?

Ubytek słuchu to problem zdrowotny, który dotyka miliony ludzi na całym świecie, niezależnie od wieku. Powody jego powstania są różnorodne i mogą obejmować zarówno czynniki genetyczne, jak i środowiskowe. W tym artykule przyjrzymy się najczęstszym przyczynom, które prowadzą do pogorszenia zdolności słyszenia, analizując zarówno te wynikające z naturalnych procesów starzenia się organizmu, jak i te spowodowane przez czynniki zewnętrzne, takie jak hałas, infekcje, a nawet styl życia.

Jakie są typy niedosłuchu?

Zanim omówimy, czym dokładnie jest ubytek słuchu i przyczyny jego występowania, warto zrozumieć, jakie są jego typy. Niedosłuch dzieli się na trzy główne kategorie:

• niedosłuch przewodzeniowy – występuje, gdy fale dźwiękowe nie są prawidłowo przewodzone przez zewnętrzną lub środkową część ucha. Charakterystyczną cechą tego typu niedosłuchu jest osłabione słyszenie wszystkich dźwięków. Niedosłuch przewodzeniowy jest zwykle zjawiskiem odwracalnym;
• niedosłuch czuciowo-nerwowy – ten rodzaj niedosłuchu dotyczy uszkodzenia komórek rzęsatych w uchu wewnętrznym lub nerwu słuchowego. W jego efekcie słyszany dźwięk jest zniekształcony, najczęściej w zakresie wysokich częstotliwości (niedosłuch starczy, tzw. presbyacusis). Co do zasady takiego niedosłuchu nie da się leczyć. Najczęściej dla poprawy słuchu stosuje się aparaty słuchowe; 
• niedosłuch mieszany – łączy w sobie cechy niedosłuchu przewodzeniowego i czuciowo-nerwowego. W tym przypadku ubytek słuchu wynika zarówno z problemów z przewodzeniem dźwięku, jak i z uszkodzenia wewnętrznych struktur ucha.

Jakie są przyczyny ubytku słuchu?

Ubytek słuchu to stan, w którym dochodzi do częściowej lub całkowitej utraty zdolności słyszenia. Stan ten może przyjmować różne formy, od lekkiego ubytku słuchu, powodującego pogorszenie rozumienia mowy, szczególnie w hałasie, aż po głęboki niedosłuch, uniemożliwiający jakąkolwiek rozmowę. Może wystąpić w wyniku wielu przyczyn, w tym starzenia się, nadmiernej ekspozycji na hałas, infekcji ucha, urazów lub czynników genetycznych. Zjawisko to jest powszechne, szczególnie wśród dorosłych i osób starszych, gdzie główną przyczyną jest starzenie się struktur ucha, co prowadzi do ich stopniowej degeneracji.

Jakie są główne przyczyny ubytku słuchu? W przypadku niedosłuch przewodzeniowego najczęściej mamy do czynienia z zatkaniem przewodu słuchowego woskowiną lub ze stanem chorobowym (zapaleniem ucha środkowego, nieżytem trąbki słuchowej, czy rzadziej otosklerozą, przewlekłym wysiękowym zapaleniem ucha). Często nawet zwykłe przeziębienie może czasowo osłabić nam słuch. Najczęściej po wyleczeniu bądź usunięciu woskowiny słuch wraca do normy. 

Przyczyn ubytku słuchu w przypadku niedosłuchu czuciowo-nerwowego może być bardzo wiele. Najczęściej powodem jest starzenie się organizmu. Ale mogą to być także uwarunkowania genetyczne, zapalenie nerwu przedsionkowo-ślimakowego, uraz akustyczny, udar. Często wskazuje się także na schorzenia autoimmunologiczne, chorobę Ménièrea, guz kąta mostowo-móżdżkowego, ototoksyczność leków czy neuropatię słuchową. Zwykle nie da się leczyć takich niedosłuchów. Stosuje się wtedy protezy słuchu w postaci aparatów słuchowych czy rzadziej implantów.

Ostatni rodzaj ubytku słuchu mieszany łączy przyczyny związane zarówno z niedosłuchem przewodzeniowym, jak i czuciowo-nerwowym. 

Podsumowanie

Znasz już różnicę między niedosłuchem przewodzeniowym a odbiorczym oraz przyczyny trwałego ubytku słuchu, które mogą mieć różne podłoże – od czynników genetycznych po wpływ otoczenia. Na zakończenie warto jednak wspomnieć, że wczesna diagnoza i leczenie ubytku słuchu są kluczowe dla minimalizacji jego wpływu na jakość życia pacjenta. Dzięki szybkiej interwencji możliwe jest zahamowanie dalszego postępu utraty słuchu. Dlatego tak ważne jest, by wiedzieć, jak dbać o słuch i regularnie odwiedzać protetyka słuchu, który może monitorować stan słuchu i reagować na pierwsze objawy problemów. Badania słuchu zalecane są szczególnie dla osób w grupach ryzyka, w tym osób starszych, pracowników w hałaśliwych środowiskach oraz osób z rodzinnym obciążeniem genetycznym.